Феҳристи ғолибони Ҷоизаи сулҳи Нобел

Ҷоизаи сулҳи Нобел ( швед. Nobels fredspris ) - яке аз панҷ ҷоизае, ки аз ҷониби Алфред Нобел тибқи васияти ӯ дар соли 1895 таъсис ёфтааст. Ин ҷоиза аз соли 1901 инҷониб ҳамасола барои саҳмҳои барҷаста дар ҳифзи сулҳ дода мешавад.

Барандагони ҷоиза ҳамасола дар моҳи октябр аз ҷониби Кумитаи Нобел аз 5 узви парлумони Норвегия интихоб карда мешаванд. Маросими супурдани ҷоиза ҳамасола дар рӯзи марги Алфред Нобел 10 декабр дар Осло баргузор мешавад. Ҳар як ғолиби ҷоиза диплом ва медали барандаи Ҷоизаи Нобел, инчунин мукофоти пулӣ мегирад.

Ғолибон

Аввалин ҷоизаи сулҳи Нобел соли 1901 ба шаҳрвандони Швейтсария Жан Анри Дюнан ва Фредерик Пасси аз Фаронса дода шуда буд.

Дар тӯли мавҷудияти худ аз соли 1901 то соли 2020 Ҷоизаи Нобел 101 маротиба дода шуда, 107 нафар барандаи ҳамин ҷоиза гардиданд. Ғайр аз ин, 28 маротиба мукофот ба созмонҳое дода шуд, ки дар муҳофизати сулх сахми арзанда гузоштаанд. Аксар вақт (68 маротиба) барандаи ҷоиза 1 нафар шаҳрваде ё созмон; 30 маротиба мукофотро ду нафар ғолибон гирифтанд; дар солҳои 1994 ва 2011, 3 нафар якбора барандаи Ҷоизаи сулҳи Нобел шуданд. Солҳои 1914–1916, 1918, 1923, 1924, 1928, 1932, 1939–1943, 1948, 1955, 1956, 1966, 1967 ва 1972 ягон ҷоиза дода нашудааст.

Дар байни 107 ғолибони ҷоиза, 90 нафар мардон ва 17 - занон мебошанд. Аввалин зане, ки барандаи Ҷоизаи сулҳи Нобел шуд, Берта фон Саттнер буд, ки соли 1905 ҷоизаи ғолибро гирифта буд. Баъдан занон дар солҳои 1931, 1946, 1976 (ду маротиба), 1979, 1982, 1991, 1992, 1997, 2003, 2004, 2011 (се маротиба), 2014 ва 2018 ҷоизаро гирифтаанд.

Дар байни 134 барандаи ҷоизаи Нобел, 2 нафар барандагони ҷоиза зиёда аз як маротиб ҷоиза гирифтаанд. Ҳамин тариқ, Кумитаи байналмилалии Салиби Сурх се маротиба (солҳои 1917, 1944 ва 1963) ва Дафтари Комиссари Олии Созмони Милали Муттаҳид оид ба гурезаҳо - ду маротиба (солҳои 1954 ва 1981) ҷоизаро гирифтанд.  Илова ба гирифтани Ҷоизаи соли 1962, Линус Полинг ӯ барандаи Ҷоизаи Нобел ӯ дар соли 1954 ҷоизаи Нобел дар бахши кимиёро соҳиб шуд. Даг Хаммаршелд пас аз марг дар соли 1961 барандаи Ҷоизаи сулҳи Нобел гардид.

Синну соли миёнаи барандагони Ҷоизаи сулҳи Нобел (дар соли 2012) 62 сол мебошад. Ҷавонтарин барандаи ҷоизаи Нобел, ҳомии ҳуқуқи башари покистонӣ Малола Юсуфзай аст, ки ҳангоми дарёфти ҷоизаи соли 2014, 17-сола буд.Куҳансолтари ғолиби ҷоиза - Ҷозеф Ротблатти бритониёӣ, ки соли 1995 дар синни 87-солагӣ ҷоизаро гирифтааст.

Ғолибони ҷоиза (барандагони ҷоиза)

1901-1910

Соли	Акс	Ғолибон	Кишвар	Асоноккунӣ	Қайдҳо
1901		Анрӣ Дюнан	Швейтсария	Барои ҳиссаи арзанда ба ҳамкории осоиштаи халқҳо. Асосгузори Кумитаи байналмилалии Салиби Сурх, яке аз асосгузорони Конвенсияи Женева дар соли 1864.
		Фредерик Пасси	Фаронса	Барои саъю кушиши чандинсола барои муҳофизати сулҳ
1902		Елӣ Дукомен	Швейтсария	Котиби фахрии Бюрои байналхалқии сулҳ
		Шарл Гоба	Швейтсария	Котиби фахрии Бюрои байналхалқии сулҳ
1903		Вилям Кример	Подшоҳии Муттаҳида	Котиби Лигаи Байналмилалии Арбитраж, узви Парлумони Бритониёи Кабир
1904		Институти ҳуқуқи байналмилалӣ	Белгия	Яке аз аввалин созмонҳо дар ҷаҳон, ки принсипҳои ҳуқуқи байналмилалиро муайян намуда, кодификатсияи онро ба зимма гирифт ва роҳҳои ҳалли проблемаҳои байналмилалиро пешниҳод намуд. Созмони байналмилали
1905		Берта фон Зутнер	Австрия	муаллифи асари «Яроқу аслиҳаи худро гузоред», президенти фахрии Бюрои байналмилалии сулҳ.
1906		Теодор Рузвелт	ИМА	хаммуаллифи шартномаҳои гуногуни сулҳ, президенти ИМА.
1907		Луи Рено	Фаронса	профессори ҳуқуқи байналмилалӣ дар Сорбонна
		Эрнесто Монета	Итолиё	Президенти Лигаи Ломбард оид ба сулҳ
1908		Клас Арнолдсон	Шветсия	Нависанда, асосгузори Лигаи Сулҳ ва Арбитражи Шветсия, вакили парлумони Шветсия.
		Фредерик Байер	Дания	Президенти фахрии Бюрои байналмилалии сулҳ, узви парлумони Дания
1909		Огуст Бернарт	Белгия	Узви Суди Доимии Арбитраж дар Гаага, вакили парллумон Белгия, сарвазири Белгия.
		Пол де Етурнел	Фаронса	Муассиси Кумитаи дифоъ аз манфиатҳои миллӣ ва мусолиҳаи байналмилалӣ
1910		Бюрои байналмилалии сулҳ		Ҳаракати сулҳҷуён

1911-1920

Соли	Акс	Ғолиб	Кишвар	Асосноккунӣ	Қайдҳо
1911		Тобиас Ассер	Нидерландҳо	«Барои кор дар соҳаи арбитражи байналхалқӣ».
		Алфред Ҳерман Фрид	Австрия	«Барои фаъолияти байналхалқӣ».
1912		Элиу Рут	ИМА	«Барои саъю кушиши мустаҳкам намудани сулҳу осоиши нимкураи Ғарб».
1913		Анри Лафонтен	Белгия	Ҳамчун роҳбари ҳақиқии ҳаракати байналмилалӣ барои сулҳу осоиши Аврупо мукофотонида шуд.
1914	Мукофот дода нашуд
1915
1916
1917		Кумитаи Байналмилалии Салиби Сурх		«Барои фаъолияти беҳтар намудани аҳволи асирони ҳарбӣ».
1918	Мукофот дода нашуд
1919		Вудро Вилсон	ИМА	«Барои ба сиёсати ҳозираи байналмилалӣ даровардани қонуни асосии инсоният».
1920		Леон Буржуа	Фаронса	«Барои саъю кушиши пойдор гардондани сулҳ бо роҳи арбитраж».

1921-1930

Соли	Акс	Ғолиб	Кишвар	Асосноккунӣ	Қайдҳо
1921		Карл Брантинг	Шветсия	«Барои саъю кушиш дар роҳи осоишта ҳал кардани муноқишаи Шветсия бо Норвегия ва барои кор дар Лигаи Миллатхо».
		Кристиан Ланге	Норвегия	«Барои пешбурди арбитраж ҳамчун воситаи ҳалли ихтилофҳои байналмилалӣ».
1922		Фритёф Нансен	Норвегия	"Дар тӯли солҳои тӯлонӣ барои кӯмак ба аҳолии бе муҳофизат"
1923	Мукофот дода нашуд
1924
1925		Ҷозеф Чемберлен	Подшоҳии Муттаҳида	«Барои хидматҳояш дар гуфтушуниди Локарно».
		Чарлз Гейтс	ИМА	«Барои эътироф намудани ҳисса, дар нақшае, ки номи ӯро дорад»
1926		Аристид Бриан	Фаронса	«Барои ҳиссаи ӯ дар бастани шартномаи Локарно ва гуфтушуниди дӯстонаи байни Фаронса ва Олмон баъд аз нобоварии бисёрсола».
		Густав Штризмон	Олмон
1927		Фердинанд Буиссон	Фаронса	«Барои фаъолияте, ки барои барқарор намудани ҳамфикрии байни халқҳои Фаронса ва Олмон нигаронида шудааст».
		Лудвиг Куидде	Олмон
1928	Мукофот дода нашуд
1929		Фрэнк Келлог	Олмон	"Барои омода кардани Паймони Брайан - Келлог, ки аъзоёни он барои ҳалли осоиштаи ҳама ихтилофот розӣ шуданд ва ҷангро ҳамчун воситаи сиёсати миллӣ рад карданд"
1930		Натан Содерблум	Шветсия	"Ба ёдбуди шоиста дар ноил шудан ба сулҳ тавассути иттиҳодияҳои динӣ."

1931—1940

Соли	Акс	Ғолиб	кишвар	Асосноккунӣ	Қайдҳо
1931		Ҷейн Аддамс	ИМА	«Ҳамчун вакили ҳақиқии ҳамаи занони сулҳдӯсти ҷаҳон бо мукофот сарфароз гардонда шуд».
		Никулос Батлер	ИМА	«Барои қувваи адонашаванда ва ғайрати арзанда дар пойдории сулҳ».
1932	Мукофот дода нашуд
1933		Норман Энҷел	Подшоҳии Муттаҳида	«Барои мустаҳкам намудани сулҳ».
1934		Артур Ҳендерсон	Подшоҳии Муттаҳида	«Барои муҳофизати беамони силоҳпартоии байналмилалӣ».
1935		Карл Овситзкӣ	Олмон	«Барои муборизаи зидди милитаризм дар Германия».
1936		Карлос Ламос	Аргентина	«Барои хидматҳои сулҳҷӯёна дар ҷанги Боливия ва Парагвай соли 1935 ».
1937		Роберт Сесил	Подшоҳии Муттаҳида	«Ба хотираи хизматҳо дар назди Лигаи Миллатҳо».
1938		Созмони байналмилалии кӯмакрасонии Ф. Нансен		«Барои фаъолиятҳо оид ба кумак расондан ба аҳолии бедифоъ».
1939	Мукофот дода нашуд
1940

1941—1950

Соли	Акс	Ғолиб	Кишвар	Асосноккунӣ	Қайдҳо
1941	Мукофот дода нашуд
1942
1943
1944		Кумитаи Байналмилалии Салиби Сурх		«КБСС бо фаъолияти худ дар давраи ҷанг аҳамияти принсипҳои асосии ҳамраъии инсониятро баргардонд, манфиатҳои ҳаётии халқҳо ва зарурати оштишавиро муайян кард».
1945		Кордел Холл	ИМА	«Барои ҳиссае, ки вай дар кори пойдор гардондани сулҳу осоиши нимкураи Ғарбӣ, мустаҳкам намудани тиҷорат ва барпо намудани Созмони Милали Муттаҳид гузоштааст».
1946		Эмили Грин Болч	ИМА	«Барои меҳнати бисёрсола ба манфиати тамоми ҷаҳон».
		Ҷон Рэйли Мотт	ИМА	«Барои фаъолияти миссионерӣ».
1947		Шӯрои дӯстон дар хидмати ҷомеа (Quakers)		«Барои нишони эътироз ба муқобили ҷанги дуюми ҷахонӣ».
		Кумитаи амрикоии дӯстон дар хидмати ҷомеа (Quakers)
1948	Мукофот дода нашуд
1949		Ҷон Бойд Орр	Подшоҳии Муттаҳида	«Барои хидматҳояш дар роҳи аз қашшоқӣ озод кардани инсоният, ва дар кори ба вуҷуд овардани асосҳои ҳамкории осоиштаи байни синфҳо, миллатҳо ва нажодҳо.
1950		Ралф Банч	ИМА	«Барои таъсиси иттиҳоди байнипарлумонии Скандинавия барои таҳкими ҳамкории минтақавӣ».

1951—1960

Соли	Акс	Ғолиб	Кишвар	Асосноккунӣ	Қайдҳо
1951		Леон Чжуо	Фаронса	«Ба хотираи хидматҳои шоиста дар муҳофизати сулҳ».
1952		Алберт Швайтсер	Фаронса	«Барои фаъолияти миссионерӣ».
1953		Ҷорҷ Маршалл	ИМА	«Ҳамчун ташаббускори нақшаи Маршалл оид ба барқарор намудани Аврупои баъдиҷангӣ».
1954		Дафтари Комиссари Олии Созмони Милали Муттаҳид оид ба гурезаҳо		"Барои кӯшишҳои бемайлон ва аксаран барои кӯмак ба гурезаҳо ва ҷалби таваҷҷӯҳи мақомот ба ниёзҳои онҳо."
1955	Мукофот дода нашуд
1956
1957		Лестер Пирсон	Канада	«Барои хидматҳояш дар бартараф намудани бӯҳрони Суэтс».
1958		Ҷорҷ Пйер	Белгия	«Барои кумак ба гурезаҳо».
1959		Филип Ноэл-Бейкер	Подшоҳии Муттаҳида	«Хамчун бузургтарин мутахассиси оид ба ярокпартой».
1960		Алберт Лутули	Ҷумҳурии Африқои Ҷанубӣ	«Барои саъю кушиши пойдор гардондани адолати байни халқҳо ва давлатҳо».

1961—1970

Соли	Акс	Ғолиб	Кишвар	Асосноккунӣ	Қайдҳо
1961		Даг Хаммаршелд	Швейтсария	Барои фаъолият дар СММ.
1962		Линус Полинг	ИМА	Ҳамчун муаллифи лоиҳаи шартномаи манъи озмоишҳои силоҳӣ ҳастаӣ
1963		Кумитаи байналмилалии Салиби Сурх		Ба муносибати садсолагии мавҷудияти Кумитаи Байналмилалии Салиби Сурх
		Лигаи ҷамъиятҳои Кумитаи Байналмилалии Салиби Сурх		Ба муносибати садсолагии мавҷудияти Кумитаи Байналмилалии Салиби Сурх
1964		Мартин Лютер Кинг	ИМА	Барои саҳми арзанда дар ҳифзи баробарҳуқуқии сиёҳпустон
1965		ЮНИСЕФ
1966	Мукофот дода нашуд
1967
1968		Рене Кассен	Фаронса	Ба муносибати 20-солагии Эъломияи хукуки инсон.
1969		Ташкилоти байналмилалии меҳнат		Барои ба вуҷуд овардани инфраструктураи сулҳ ва мустаҳкам намудани дӯстии байни халқҳо.
1970		Норман Борлоуг	ИМА	Барои ҳиссаи арзанда дар ҳалли проблемаи озукаворӣ ва махсусан барои ба амал баровардани «инқилоби сабз».

1971—1980

Соли	Акс	Ғолиб	Кишвар	Асосноккунӣ	Қайдҳо
1971		Уилли Брандт	Олмон	«Барои эътирофи ташаббусҳои арзандае, ки шиддати муқовимати байни мамолики Шарқ ва Ғарбро паст кардааст».
1972	Мукофот дода нашуд
1973		Ҳенри Киссинҷер	ИМА	«Барои эътирофи фазилатҳои сулҳхоҳона дар Виетнам».
		Ле Дик Тхо	Виетнам	Барои эътирофи фазилатҳои сулҳхоҳона дар Виетнам.
1974		Шон Макбрайд	Ирландия	Барои барпо намудани механизмҳои байналмилалии назорати вазъияти ҳуқуқҳои инсон.
		Ейсаку Сато	Ҷопон	«Барои сиёсати зидди ҷангҷӯйӣ».
1975		Андрей Сахаров	ИҶШС	«Барои нотарсона дастгирӣ намудани принсипҳои асосии сулҳи байни одамон ва муборизаи далерона ба муқобили сӯистеъмоли ҳокимият дар поймол кардани шаъну шарафи инсон».
1976		Бетти Вилямс	Подшоҳии Муттаҳида	«Барои эътирофи хидматҳои сулҳ».
		Мейрид Корриган	Подшоҳии Муттаҳида
1977		«Amnesty International»		«Барои ҳифзи шаъну шарафи инсон аз шиканҷа, зӯроварӣ ва парокандагӣ».
1978		Анвар Содот	Миср	«Барои тайёр кардан ва бастани созишномаҳои асосии байни Исроил ва Миср».
		Минохим Бегин	Исроил
1979		Модар Тереза	Ҳиндустон	«Барои ҳифзи «соҳаи муҳимтарин сулҳ, муҳофизати дахлнопазирии шаъну эътибори инсониро пойдор гардонд».
1980		Адолфо Перес Эскивел	Аргентина	«Ҳамчун як фаъоли ҳуқуқи башар.»

1981-1990

Соли	Акс	Ғолиб	Кишвар	Асосноккунӣ	Қайдҳо
1981		Дафтари Комиссари Олии Созмони Милали Муттаҳид оид ба гурезаҳо		«Барои кӯшишҳои бемайлон ва аксаран кӯмак расонидан ба гурезагон ва ҷалби таваҷҷӯҳи мақомот ба ниёзҳои онҳо»
1982		Алва Мирдал	Шветсия	«Барои ҳиссаи арзанда дар кори силоҳпартоӣ».
		Алфонсо Гарсиа Роблес	Мексика
1983		Лех Валенса	Полша	«Ҳамчун фаъоли ҳуқуқи башар.»
1984		Десмонд Туту	Ҷумҳурии Африқои Ҷанубӣ	«Барои рафтори далерона ва беамон дар мубориза бар зидди сиёсати нажодпарастӣ».
1985		«Пизишкони ҷаҳон барои пешгирӣ кардани ҷанги ҳастаӣ»		«Барои хидматҳои шоён дар фаъолияти аҳли ҷамъият ва саҳми арзанда барои кӯмак дар тарбияи шуури инсонӣ ба нафъи ҷаҳон».
1986		Эли Висел	ИМА	«Барои садоқат ба азобу уқубатҳои мардуми яҳудӣ, қурбониёни натсизм».
1987		Оскар Ариас	Коста-Рика	«Ҳамчун ташаббускори гуфтушуниди сулҳ дар Амрикои Марказӣ»
1988		«Нерӯҳои посдори сулҳи СММ»
1989		14-ум Далай Лама ( Тензин Гятсо )	Ҳиндустон
1990		Михаил Горбачёв	ИҶШС	«Барои саҳми арзанда дар кори сулҳ, ки имрӯз қисми муҳими ҳаёти ҷомеаи байналмилалӣ мебошад»

1991–2000

Соли	Акс	Ғолиб	Кишвар	Асосноккунӣ	Қайдҳо
1991		Аун Сан Су Чжи	Мянма	Барои муборизаи бидуни зӯроварӣ барои демократия ва хуқуқҳои инсон. Матни аслӣ (англ.)   For her non-violent struggle for democracy and human rights
1992		Ригуберта Менчу	Гуатемала	Барои эътирофи фаъолияти вай барои кумак дар адолати иҷтимоӣ ва мусолиҳаи этникӣ-фарҳангӣ дар асоси эҳтиром ба ҳуқуқи мардуми таҳҷоӣ. Матни аслӣ (англ.)   In recognition of her work for social justice and ethno-cultural reconciliation based on respect for the rights of indigenous peoples
1993		Нелсон Мандела	Ҷумҳурии Африқои Ҷанубӣ	Барои кори вай дар роҳи осоишта барҳам додани режими апартеид ва гузоштани асосҳои демократии нав дар Ҷумҳурии Африқои Ҷанубӣ Матни аслӣ (англ.)   For their work for the peaceful termination of the apartheid regime, and for laying the foundations for a new democratic South Africa
		Фредерик де Клерк
1994		Ёсир Арафот	Фаластин	Барои саъю кушиши ба даст овардани сулҳу осоиш дар Шарқи Наздик.і Матни аслӣ (англ.)   For their efforts to create peace in the Middle East
		Исҳок Рабин	Исроил
		Шимон Перес
1995		Ҷозеф Ротблат	Подшоҳии Муттаҳида	Барои саъю кушише, ки ба кам кардани силоҳи ҳастаӣ дар сиёсати байналмилалӣ ва дар оянда барои манъ кардани ин навъи аслиҳа нигаронида шудааст. Матни аслӣ (англ.)   For their efforts to diminish the part played by nuclear arms in international politics and, in the longer run, to eliminate such arms
		Конфронсҳои Пагуош оид ба илм ва масъалаҳои ҷаҳонӣ	Канада
1996		Карлос Биле	Тимори Шарқӣ	Барои саъю кушиш дар роҳи ҳалли одилона ва осоиштаи муноқишаҳо дар Тимори Шаркӣ. Матни аслӣ (англ.)   For their work towards a just and peaceful solution to the conflict in East Timor
		Хосе Рамос-Орта
1997		Ҳаракати байналмилалӣ барои манъи минаҳои зидди низомиёни пиёдагард		Барои кори манъ ва барҳам додани минаҳои зидди низомиёни пиёдагард. Матни аслӣ (англ.)   For their work for the banning and clearing of anti-personnel mines
		Ҷоди Вилямс	ИМА
1998		Ҷон Гийом	Подшоҳии Муттаҳида	Барои саъю кушиш барои бо роҳи осоишта ҳал кардани муноқиша дар Ирландияи Шимолӣ Матни аслӣ (англ.)   For their efforts to find a peaceful solution to the conflict in Northern Ireland
		Девид Триимбл
1999		«Табибони бидуни сарҳад» Фаронса		Барои эътирофи кори башардӯстонаи созмон дар якчанд қитъа. Матни аслӣ (англ.)   In recognition of the organization's pioneering humanitarian work on several continents
2000		Ким Де Ҷун	Кореяи Ҷанубӣ	Барои кор дар масъалаҳои демократия ва ҳуқуқи инсон дар Кореяи Ҷанубӣ ва умуман Осиёи Шарқӣ ва барои кор дар оштӣ бо Кореяи Шимолӣ, аз ҷумла. Матни аслӣ (англ.)   For his work for democracy and human rights in South Korea and in East Asia in general, and for peace and reconciliation with North Korea in particular

2001–2010

Соли	Акс	Ғолиб	Кишвар	Асосноккунӣ	Қайдҳо
2001		Созмони Милали Муттаҳид		Барои саъю кушиши ба вуҷуд овардани ҷаҳони бештар муташаккил ва осоишта Матни аслӣ (англ.)   For their work for a better organized and more peaceful world
		Кофи Аннан	Гана
2002		Ҷимми Картер	ИМА	Даҳсолаҳои бефосила талошҳо барои дарёфти роҳҳои осоиштаи низоъҳои байналмилалӣ, таҳкими демократия ва пешбурди ҳуқуқи инсон ва мусоидат ба рушди иқтисодӣ ва иҷтимоӣ Матни аслӣ (англ.)   For his decades of untiring effort to find peaceful solutions to international conflicts, to advance democracy and human rights, and to promote economic and social development
2003		Ширин Ибодӣ	Эрон	Барои ҳиссаи ӯ дар инкишофи демократия ва мубориза барои ҳуқуқҳои инсон, махсусан занону кӯдакон Матни аслӣ (англ.)   For her efforts for democracy and human rights. She has focused especially on the struggle for the rights of women and children
2004		Вангари Маатаӣ	Кения	Барои саҳм дар рушди устувори демократия ва сулҳ Матни аслӣ (англ.)   For her contribution to sustainable development, democracy and peace
2005		Агентии байналмилалӣ оид ба қувваи ядроӣ		Барои саъю кушиши пешгирӣ кардани истифодаи энергияи ҳастаӣ барои мақсадҳои ҳарбӣ ва таъмини истифодаи осоиштаи он дар шароити бехавф. Матни аслӣ (англ.)   For their efforts to prevent nuclear energy from being used for military purposes and to ensure that nuclear energy for peaceful purposes is used in the safest possible way
		Муҳаммад Барадай	Миср
2006		Муҳаммад Юнус	Бангладеш	Барои фароҳам овардан ва пешбурди имкониятҳои иқтисодӣ ва иҷтимоӣ барои камбизоатон Матни аслӣ (англ.)   For their efforts to create economic and social development from below
		Бонки Gramin
2007		Созмони байниҳукуматӣ оид ба тағирёбии иқлим		Барои кӯшишҳо доир ба паҳн кардани дониш дар бораи тағирёбии иқлим бо айби инсон, инчунин барои гузоштани замина барои чораҳои мубориза бар зидди чунин тағйирот Матни аслӣ (англ.)   For their efforts to build up and disseminate greater knowledge about man-made climate change, and to lay the foundations for the measures that are needed to counteract such change
		Алберт Гор	ИМА
2008		Марти Ахтисаари	Финляндия	Барои саъю кушишаш дар ҳалли низоъҳои байналмилалӣ дар якчанд қитъа, дар давоми се даҳсолаи гузашта Матни аслӣ (англ.)   For his important efforts, on several continents and over more than three decades, to resolve international conflicts
2009		Барак Обама	ИМА	Барои саъю кушиши арзанда дар роҳи мустаҳкам намудани дипломатияи байналмилалӣ ва ҳамкории байни давлатҳо Матни аслӣ (англ.)   For his extraordinary efforts to strengthen international diplomacy and cooperation between peoples
2010		Лю Сяобо	Чин	Барои муқовимати ғайризӯроварии дуру дароз барои ҳифзи ҳуқуқҳои асосии инсон дар Хитой. Матни аслӣ (англ.)   For his long and non-violent struggle for fundamental human rights in China

2011–2021

Соли	Акс	Ғолиб	Кишвар	Асосноккунӣ	Қайдҳо
2011		Елен Ҷонсон-Серлиф	Либерия	Барои муқовимати бидуни зӯроварӣ барои ҳуқуқу амнияти занон ва иштирок дар равандҳои сулҳҷӯёна Матни аслӣ (англ.)   For their non-violent struggle for the safety of women and for women's rights to full participation in peace-building work
		Лейма Гбовӣ
		Таваккал Карман	Яман
2012		Иттиҳоди Аврупо		Барои дар давоми шаш даҳсола муҳофизат намудани ҳуқуқҳои инсон дар Аврупо ва хидмати дарозмуддат дар муттаҳид намудани қитъа. Матни аслӣ (англ.)   For over six decades contributed to the advancement of peace and reconciliation, democracy and human rights in Europe
2013		Ташкилот оид ба манъи силоҳи кимиёӣ		Барои кори арзанда дар барҳам додани силоҳи кимиёӣ. Матни аслӣ (англ.)   For its extensive efforts to eliminate chemical weapons
2014		Кайлаш Сатяртӣ	Ҳиндустон	Барои мубориза ба муқобили ҷабру зулми кӯдакон ва ҷавонон ва ҳуқуқҳои кӯдакон ба таҳсил. Матни аслӣ (англ.)   For their struggle against the suppression of children and young people and for the right of all children to education
		Малола Юсафзай	Покистон
2015		Чоргонаи муколамаи миллӣ дар Тунис	Тунис	Барои саҳми ҳалкунандааш дар бунёди демократияи гуногунандешӣ дар Тунис пас аз инқилоби Ёсмин дар соли 2011 Матни аслӣ (англ.)   For its decisive contribution to the building of a pluralistic democracy in Tunisia in the wake of the Jasmine Revolution of 2011
2016		Хуан Мануел Сантос	Колумбия	Барои саъю кушишаш дар хотима додани ҷанги шаҳрвандӣ дар кишвар, ки бештар аз ним аср давом дошт. Матни аслӣ (англ.)   For his resolute efforts to bring the country's more than 50-year-long civil war to an end
2017		Маъракаи байналмилалӣ барои барҳам додани силоҳи ҳастаӣ		Барои саъю кушиши ҷалб намудани диққат ба оқибатҳои ҳалокатовари истифодабарии силоҳи ҳастаӣ ва кушиши бо созишномаҳо манъ кардани ин навъи силоҳ. Матни аслӣ (англ.)   For its work to draw attention to the catastrophic humanitarian consequences of any use of nuclear weapons and for its ground-breaking efforts to achieve a treaty-based prohibition of such weapons
2018		Денис Муквеге	Конго	Барои кӯшиши боздоштани сӯиистифодаи зӯроварии ҷинсӣ ҳамчун силоҳ дар ҷангҳо ва даргириҳои мусаллаҳона. Матни аслӣ (англ.)   For their efforts to end the use of sexual violence as a weapon of war and armed conflict
		Надия Мурод	Ироқ
2019		Обӣ Аҳмад Алӣ	Эфиопия	Барои ҳалли ихтилофоти сарҳадӣ байни Ҳабашистон ва Эритрея Матни аслӣ (англ.)   For his efforts to achieve peace and international cooperation, and in particular for his decisive initiative to resolve the border conflict with neighbouring Eritrea
2020		Барномаи ҷаҳонии озуқа		Барои саъю талошаш дар мубориза бар зидди гуруснагӣ, барои саҳмаш дар фароҳам овардани шароити сулҳ дар минтақаҳои низоъ ва барои роҳбарӣ дар кӯшиши пешгирии истифодаи гуруснагӣ ҳамчун силоҳи ҷанг ва низоъ Матни аслӣ (англ.)   For its efforts to combat hunger, for its contribution to bettering conditions for peace in conflict-affected areas and for acting as a driving force in efforts to prevent the use of hunger as a weapon of war and conflict
2021		Мария Ресса	Филиппин	Барои саъю кушиши онҳо дар роҳи муҳофизати озодии сухан, ки шарти зарурии демократия ва сулҳи пойдор мебошад.
		Дмитрий Муратов	Русия

Ғолибони ҷоиза аз рӯи кишвар

Дар ҷадвали зер тақсимоти 107 барандагони (ғолибони) Ҷоизаи Сулҳи Нобел аз рӯи кишварҳои пайдоишашон, ба истиснои созмонҳои (ғолиб) нишон дода шудааст.

Кишвар	Шумора
ИМА	21
Подшоҳии Муттаҳида	12
Фаронса	9
Шветсия	5
Олмон	4
Ҷумҳурии Африқои Ҷанубӣ
Белгия	3
Исроил
Швейтсария
Ҳиндустон
Миср	2
Либерия
Норвегия
Тимори Шарқӣ
Австрия
Аргентина
ИҶШС
Бангладеш	1
Виетнам
Гана
Гуатемала
Дания
Конго
Ҳабашистон
Яман
Ироқ
Эрон
Ирландия
Италия
Канада
Кения
Колумбия
Чин
Коста-Рика
Мексика
Мянма
Нидерландҳо
Покистон
Фаластин
Кореяи Ҷанубӣ
Полша
Финляндия
Ҷопон

Адабиёт

• (рус.) Лауреаты Нобелевской премии: Энциклопедия. Пер. с англ. — М.: Прогресс, 1992.

Пайвандҳо

• Вебсайти расмии (англ.) Нобел
• (англ.) мукофот